$\newcommand{\Prob}[1]{{{\mathbb{P}}\left[{#1}\right]}}$ $\newcommand{\Mean}[1]{{{\mathbb{E}}\left[{#1}\right]}}$ $\newcommand{\Cov}{{\mathrm{Cov}}}$ $\newcommand{\Set}[1]{{\left\{{#1}\right\}}}$ $\newcommand{\PP}{{\mathbb P}}$ $\newcommand{\RR}{{\mathbb R}}$ $\newcommand{\CC}{{\mathbb C}}$ $\newcommand{\ZZ}{{\mathbb Z}}$ $\newcommand{\NN}{{\mathbb N}}$ $\newcommand{\TT}{{\mathbb T}}$ $\newcommand{\QQ}{{\mathbb Q}}$ $\newcommand{\One}[1]{{\bf 1}\left(#1\right)}$ $\newcommand{\one}{{\bf 1}}$ $\newcommand{\Ds}{\displaystyle}$

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ   -   ΤΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ

ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ Ι   -   ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2012-13

Κεντρική σελίδα για διαλέξεις Πιθανοτήτων σε video

5. Τυχαίες μεταβλητές και μέση τιμή

Μιχάλης Κολουντζάκης

Άνοιξη 2012-13


VIDEO: Η έννοια της τυχαίας μεταβλητής (ΤΜ)


Ερωτήσεις Κατανόησης

  1. Ρίχνουμε δύο ζάρια και έστω $X$ η διαφορά του πρώτου ζαριού μείον το δεύτερο. Πόσες είναι οι δυνατές τιμές της τυχαίας μεταβλητής (ΤΜ) $X$;
    E1:      info   calculator
  2. Ρίχνουμε ένα τίμιο νόμισμα 5 φορές. Έστω $X$ η ΤΜ που μετράει πόσες φορές το νόμισμα ήρθε κορώνα. Ποια η πιθανότητα του ενδεχομένου $\Set{X=1}$;
    E2:      info   calculator
    Αν επιπλέον $Y$ είναι το πόσες φορές ήρθε το νόμισμα γράμματα, τότε ποια η πιθανότητα του ενδεχομένου $\Set{Y=X}$;
    E3:      info   calculator

VIDEO: Παράδειγμα ΤΜ. Πυκνότητα πιθανόητας.


Ερωτήσεις Κατανόησης

  1. Ρίχνουμε ένα τίμιο νόμισμα 11 φορές και έστω $X$ το πόσες φορές φέραμε κορώνα. Ποια η πιθανότητα το $X$ να είναι άρτιο;
    E4:      info   calculator
    Για ποια τιμή του $k$ μεγιστοποιείται η πιθανότητα $\Prob{X=k}$;
    E5:      info   calculator hint
  2. Ρίχνουμε ένα ζάρι 10 φορές και έστω $X$ το πλήθος από κορώνες που φέρνουμε. Έπειτα το ρίχνουμε για άλλες 10 φορές και έστω $Y$ το πλήθος από γράμματα που φέρνουμε. Ποια η πιθανότητα $\Prob{X+Y=4}$;
    E6:      info   calculator
    Αφού λύσετε αυτή την άσκηση προσπαθείστε να τη γενικεύσετε λιγάκι βρίσκοντας την απάντηση (ως συνάρτηση των $N$ και $k$) στην παρακάτω άσκηση:
    Ρίχνουμε ένα ζάρι $N$ φορές και έστω $X$ το πλήθος από κορώνες που φέρνουμε. Έπειτα το ρίχνουμε για άλλες $N$ φορές και έστω $Y$ το πλήθος από γράμματα που φέρνουμε. Ποια η πιθανότητα $\Prob{X+Y=2k}$;

VIDEO: Συναρτήσεις πυκνότητας και κατανομής μιας ΤΜ


Ερωτήσεις Κατανόησης

  1. Ας είναι $X$ μια ΤΜ που ακολουθεί την ομοιόμορφη κατανομή στο σύνολο $\Set{-10,-9,\ldots,9,10}$. Ορίζουμε μια νέα ΤΜ $Y=X^2$.
    Πόσες διαφορετικές τιμές παίρνει η ποσότητα $f_Y(k)$ για $k \in \ZZ$;
    E7:      info   calculator
    Ποια η τιμή $f_Y(0)$;
    E8:      info   calculator
    Ποια η τιμή $f_Y(1)$;
    E9:      info   calculator
    Ποια η τιμή $F_Y(2)$;
    E10:      info   calculator
    Ποια η τιμή $F_Y(5)$;
    E11:      info   calculator

VIDEO: Γεωμετρική και Διωνυμική κατανομή


Ερωτήσεις Κατανόησης

  1. Ας είναι $X$ μια ΤΜ που ακολουθεί τη γεωμετρική κατανομή με παράμετρο $p=0.4$.
    Ποια η πιθανότητα η $X$ να είναι το πολύ 5;
    E12:      info   calculator
  2. Ρίχνουμε 10 φορές ένα νόμισμα που φέρνει κορώνα με πιθανότητα 0.4.
    Για ποια τιμή του $k$ μεγιστοποιείται η πιθανότητα να φέρουμε ακριβώς $k$ κορώνες;
    E13:      info   calculator
    Πόσο είναι αυτή η μέγιστη πιθανότητα;
    E14:      info   calculator

VIDEO: Μέση τιμή μιας ΤΜ


Ερωτήσεις Κατανόησης

  1. Η ΤΜ $X$ παίρνει τιμές $1, 2, \ldots, N-1$ με ίση πιθανότητα. Ποια η τιμή $\Mean{X}/N$;
    E15:      info   calculator
  2. Ρίχνουμε συνεχώς ένα τίμιο νόμισμα. Αν η πρώτη κορώνα έρθει ακριβώς στη $n$-οστή ρίψη τότε κερδίζουμε $\alpha^n$ μονάδες (όπου $\alpha = 3/2$). Έστω $P$ το κέρδος που αποκομίζουμε παίζοντας αυτό το παιχνίδι. Ποια είναι η μέση τιμή $\Mean{P}$;
    E16:      info   calculator
    Αν τώρα $\alpha=2$ ποια είναι η μέση τιμή $\Mean{P}$;
    E17:      info   calculator
  3. Η ΤΜ $X$ που παίρνει ακέραιες τιμές έχει πυκνότητα πιθανότητας $$f_X(n) = \begin{cases} e^{-\lambda} \frac{\lambda^n}{n!} & n \ge 0 \\ 0 & n\lt 0 \end{cases}$$ όπου $\lambda=3.45$ (μια τέτοια ΤΜ λέμε ότι ακολουθεί κατανομή Poisson με παράμετρο $\lambda$). Ποια η μέση τιμή $\Mean{X}$;
    E18:      info   calculator

VIDEO: Γραμμικότητα της μέσης τιμής και εφαρμογές


Ερωτήσεις Κατανόησης

  1. Έχουμε 10 μπάλες και τις πετάμε στην τύχη σε 5 κουτιά. Κάθε μπάλα μπαίνει σε κάποιο από τα 5 κουτιά με ομοιόμορφη πιθανότητα.
    Ορίζουμε τις ΤΜ $X_{i,j}$, $i=1,\ldots,10,\ j=1,\ldots,5$ να είναι 1 αν η $i$ μπάλα μπει στο $j$ κουτί και 0 αλλιώς.
    Ορίζουμε επίσης $B_j$, $j=1,\ldots,5$, να είναι το πόσες μπάλες μπαίνουν στο $j$ κουτί.

    Ποια η μέση τιμή της $X_{i,j}$;
    E19:      info   calculator
    Ποια η μέση τιμή της $B_j$; (Παρατηρείστε ότι $B_j = \sum_{i=1}^{10} X_{i,j}$.)
    E20:      info   calculator

    Ας είναι $X$ το πλήθος των κουτιών που μένουν κενά στο τέλος αυτής της διαδικασίας. Ποια η μέση τιμή $\Mean{X}$;
    E21:      info   calculator hint


VIDEO: $n$ καπέλα στον αέρα


Ερωτήσεις Κατανόησης


VIDEO: $m$ μπάλες σε $n$ κουτιά


Ερωτήσεις Κατανόησης


VIDEO: Το πρόβλημα της συλλογής κουπονιών


Ερωτήσεις Κατανόησης


VIDEO: Χρονιές με ρεκόρ βροχόπτωσης


Ερωτήσεις Κατανόησης


VIDEO: Ενδεχόμενα που εξαρτώνται από μια ΤΜ. Ανεξαρτησία ΤΜ.


Ερωτήσεις Κατανόησης

  1. Ρίχνουμε τρία ζάρια και έστω $X_1, X_2, X_3$ τα τρία αποτελέσματα. Ας είναι επίσης $S_{12} = X_1+X_2, S_{13} = X_1+X_3, S_{23} = X_2+X_3$ και $S_{123}=X_1+X_2+X_3$.

    Στα παρακάτω απαντείστε με 1 για ΝΑΙ και με 0 για ΟΧΙ.

    Είναι οι $X_1, X_2, X_3$ ανεξάρτητες;
    E22:      info   calculator
    Είναι οι $X_1, S_{23}$ ανεξάρτητες;
    E23:      info   calculator
    Είναι οι $X_1, S_{12}$ ανεξάρτητες;
    E24:      info   calculator
    Είναι οι $X_1, S_{123}$ ανεξάρτητες;
    E25:      info   calculator
    Είναι οι $S_{12}, S_{123}$ ανεξάρτητες;
    E26:      info   calculator


VIDEO: Κοινή κατανομή ΤΜ. Μέση τιμή του γινομένου ανεξαρτήτων ΤΜ


Ερωτήσεις Κατανόησης

  1. Ρίχνουμε τρία ζάρια και έστω $X_1, X_2, X_3$ τα τρία αποτελέσματα. Ας είναι επίσης $S_{12} = X_1+X_2, S_{13} = X_1+X_3, S_{23} = X_2+X_3$ και $S_{123}=X_1+X_2+X_3$.

    Ποια είναι η μέση τιμή $\Mean{X_1 X_2 X_3}$;
    E27:      info   calculator
    Ποια είναι η μέση τιμή $\Mean{X_1 S_{23}}$;
    E28:      info   calculator
    Ποια είναι η μέση τιμή $\Mean{X_1 S_{12}}$;
    E29:      info   calculator


Κεντρική σελίδα για διαλέξεις Πιθανοτήτων σε video